The following text is not a historical study. It is a retelling of the witness’s life story based on the memories recorded in the interview. The story was processed by external collaborators of the Memory of Nations. In some cases, the short biography draws on documents made available by the Security Forces Archives, State District Archives, National Archives, or other institutions. These are used merely to complement the witness’s testimony. The referenced pages of such files are saved in the Documents section.

If you have objections or additions to the text, please contact the chief editor of the Memory of Nations. (michal.smid@ustrcr.cz)

Maria Anielski - Kołpa (* 1930)

• Urodziła się w 1930 roku w Unieszewie (Schönfelde) pod Olsztynem (Allenstein)

• Ojciec pracował na poczcie, matka zajmowała się domem

• Jej dwóch starszych braci służyło w Wehrmachcie, zginęli na froncie wschodnim

• Musieli opuścić dom i przeprowadzili się wiosną 1945 roku do Olsztyna

• Pracowała jako pomoc domowa u polskiej rodziny

• Polskiego nauczyła się dopiero w 1947 roku na Uniwersytecie Ludowym

• Zrobiła maturę w szkole wieczorowej, a następnie ukończyła farmację w Poznaniu

• W 1957 roku wróciła do Olsztyna, gdzie pracowała do 70. roku życia jako aptekarka

• Mieszka w Olsztynie

Urodziła się w 1930 roku w Unieszewie (Schönfelde) pod Olsztynem (Allenstein), gdzie spędziła dzieciństwo. Ojciec pracował na poczcie, matka zajmowała się domem. W Olsztynie Maria Anielski chodziła do żeńskiej szkoły średniej. Jej dwóch starszych braci służyło w Wehrmachcie, zginęli na froncie wschodnim. Tuż przed wejściem Armii Czerwonej rodzina postanowiła uciec, ale na wypełnionych uciekinierami ulicach nie było przejścia, więc wrócili do Unieszewa. Musieli opuścić dom, który należał do poczty i przeprowadzili się wiosną 1945 roku do mieszkania w Olsztynie. Maria Anielski pracowała jako pomoc domowa u polskiej rodziny. Polskiego nauczyła się dopiero w 1947 roku na Uniwersytecie Ludowym pod Morągiem (Mohrungen), gdzie ukończyła „kurs repolonizacyjny”, po czym podjęła pracę fizyczną. Dzięki pomocy Władysława Gębika, nauczyciela i literata, wieloletniego więźnia obozów Mauthausen-Gusen, zrobiła maturę w szkole wieczorowej, a następnie ukończyła farmację w Poznaniu. W 1957 roku wróciła do Olsztyna, gdzie pracowała do 70. roku życia jako aptekarka. W 1960 roku wyszła za mąż za Polaka, ma syna. Większość jej rodziny nie wyjechała do Niemiec i mieszka na Warmii. M. A. działa w gminie katolickiej mniejszości niemieckiej i kolportuje gazetę kościelną „Ermländer Briefe” (Listy Warmińskie). Mieszka w Olsztynie.