Agnieszka Romaszewska-Guzy

Zapukali rano, mieli zwyczaj pukać o szóstej, żeby wszystkich zastać. Zorientowałam się, że to rewizja. Ku wielkiemu zaskoczeniu mojego taty wyskoczyłam z łóżka jak oparzona, a nigdy nie można było mnie wyciągnąć z łóżka. Wyskoczyłam jak sarenka, książki spakowane i mówię, że muszę koniecznie iść do szkoły. Nastąpiło szczęśliwe nieporozumienie – esbecy pytają, odpowiedziałam, że mam ważną klasówkę z matematyki i muszę iść. Oni zadzwonili do centrali, stamtąd, można sądzić, że padło pytanie, kto jest w domu. „Pan, pani i córeczka” – tak to sformułowali. Widocznie padło pytanie, w jakim wieku córeczka. Spytał mnie: „W której jesteś klasie”? Powiedziałam, zgodnie z prawdą, że w pierwszej, bo to była pierwsza licealna. Odłożył słuchawkę i powiedział: „no, możesz iść do szkoły”. Myślę, że szefostwo nie wiedziało, że mam 15 lat, tylko myślało, że mam siedem. W związku z tym pozwolili, a ja pierwsze co zrobiłam, to pobiegłam do budki telefonicznej. Trudno było znaleźć działającą. Zadzwoniłam do Kuronia uprzedzać wszystkich, żeby nie przychodzili do domu do rodziców, bo jest kocioł po prostu.

Kiedy przyszli do mnie do domu, była 23:45. Moich rodziców nie było, tylko ja i Jarek [Jarosław Guzy, narzeczony A.Romaszewskiej]. Otworzyłam drzwi nie sądząc, że to ubecja, bo wizjer był zatkany palcem. Myślałam, że to tata wraca właśnie z Gdańska i się wygłupia. Otworzyłam i weszli – chyba cywil i dwóch może trzech mundurowych oraz kobieta, na pewno ze względu na mamę. Zapytali “Pani Romaszewska?”. Powiedziałam, że tak. “Irena Zofia?”. “Nie, Agnieszka”. Popatrzyli, rozmawiali między sobą i powiedzieli: “Nie szkodzi, pani pójdzie z nami”. I tutaj zaczęła się cała epopeja. Ja się jeszcze opierałam i mówiłam, że nie. Nie zdawałam sobie sprawy, że mój opór nie ma znaczenia, żyłam jeszcze w czasach Solidarności. Myślałem, że to może coś dać. Siadłam przy łóżku, chwyciłam się za poręcze i powiedziałem, że ten pan jest bardzo chory i że ja go nie zostawię. Odpowiedzieli, że ten pan też pójdzie, wyciągnęli go z łóżka i w mgnieniu oka, nie zauważyłam nawet kiedy, wyciągnęli go w piżamie, skuli w kajdanki. Powiedziałem, że jest nieubrany, oni powiedzieli “Niech go pani ubierze”. Na piżamę założyłam mu skarpety, buty, zawiązałam sweter na szyi, bo ręce miał już skute i trudno było go ubrać. Założyłam mu też spodnie, zarzuciłam na ramiona płaszcz i szalik. Do jednej kieszeni włożyłam mu papierosy, a do drugiej szczotkę do zębów. Sama się otuliłam w najgrubszą chustkę jak babuleńka, ubrałam się grubo. Pamiętam, że jak się pakowałam, miałam poczucie: “no to się skończyło, no to idziemy siedzieć”.

Ten strajk był dla nas bardzo poważną nauką. Pan Janusz Grzelak, który był z nami wtedy, chyba dziekan psychologii, powiedział, że strajk powinien być wprowadzony do curriculum każdego pokolenia studentów. Musieliśmy się samoorganizować całkowicie. Organizowaliśmy również jedzenie - kotły zupy przyjeżdżały i musiały być rozwiezione - przecież ludzie strajkowali na Stawkach, na Smyczkowej na filologiach wschodniosłowiańskich, na Karowej, gdzie jest socjologia. Wszędzie trzeba było rozwieźć te zupy. Jak nie umarliśmy z głodu - tego nie wiem.